« Ahmad ibn Hanba »

Ahmad ibn Hanbal (780–855) islom tarixidagi eng mashhur va ta’sirli shaxslardan biri hisoblanadi. U nafaqat chuqur bilimga ega bo‘lgan mo‘min olim, balki o‘z zamonasining taniqli fiqhshunosi (huquqshunosi) va aqida ilmida yetuk mutaxassisi sifatida tanilgan. U islom fiqhining to‘rt asosiy yo‘nalishidan biri bo‘lgan — Hanbaliy mazhabining asoschisi sanaladi.

Ahmad ibn Hanbal butun umri davomida Qur’on va Hadislarga sodiq qolgan, ijtimoiy bosim va zulmlarga qarshi qat’iy turib, o‘z e’tiqodi va ilmini hech qachon sotmagan buyuk siymodir. Ayniqsa, u islomdagi hadis ilmining rivojiga beqiyos hissa qo‘shgan. Uning eng mashhur asarlaridan biri bu — “Musnad Ahmad ibn Hanbal” bo‘lib, u Payg‘ambar Muhammad (s.a.v.)ning so‘zlari va amallaridan tashkil topgan minglab hadislarni o‘z ichiga olgan yirik to‘plamdir. Ushbu to‘plam hadis ilmining eng ishonchli manbalaridan biri sifatida e’tirof etiladi.

Ahmad ibn Hanbal hayotini faqat ilmga, haqiqatni himoya qilishga va ummatga xizmat qilishga bag‘ishlagan. U o‘zining sobitligi, imoni, va haqiqat yo‘lida kurashishdagi jasorati bilan keyingi avlod ulamolariga chinakam namunadir.